Sự kết nối dựa trên tình bạn, theo như Masayoshi Son nói là “một loại tài sản không bao giờ xuất hiện trên bảng cân đối tài chính”.
Những tin tức được đưa vào ngày 20/5 bởi truyền thông Ả rập Saudi đã gây sự ngạc nhiên đối với toàn bộ giới ngoại giao và doanh nhân Mỹ, Nhật. Sự việc diễn ra trong cung điện hoàng gia ở thủ đô Riyadh. Ở trung tâm sảnh lớn với những bức tường trắng cùng những tấm thảm lộng lẫy dưới sàn, vua Ả rập Saudi là Salman đang ngồi trò chuyện cùng Tổng thống Mỹ Donald Trump. Một bên gồm các quan chức chính phủ Ả rập Saudi trong những bộ quần áo truyền thống và bên còn lại là những người bạn tới từ Mỹ.
Sau đó, Chủ tịch tập đoàn Softbank của Nhật là Masaysoshi Son bước ra khỏi hàng ngũ những vị khách từ Mỹ. Ông bước tới trước mặt nhà vua, trao đổi tài liệu với một quan chức chính phủ nước này và bắt tay với người đó. Tổng thống Trump dõi theo hành động của 2 người, nở nụ cười và nói gì đó với tỷ phú Son. Hình ảnh này rõ ràng cho thấy mối quan hệ giữa vị tỷ phú Nhật Bản cùng Tổng thống Mỹ đã phát triển khá tốt đẹp.
Được biết, trong lần đó, vị lãnh đạo tới từ Nhật Bản đã trao những tài liệu của quỹ đầu tư trị giá 10 nghìn tỷ yen (tương đương 93 tỷ USD) mà ông đã thuyết phục được phía Ả rập Saudi tham gia cùng. Điều bất bình thường ở đây là nó diễn ra trong cuộc gặp mặt chính thức giữa các quan chức Mỹ và Ả rập Saudi.
Nhiều người nói rằng không ai trên thế giới mà Son không thể gặp. Ít người biết được rằng quá trình xây dựng những mối quan hệ đó được hình thành từ việc ông học hỏi một vị tiền bối nổi tiếng khác.
“Đấng cứu thế” của tỷ phú Masayoshi Son
Ngày 28/4/2014, Son cùng những lãnh đạo của Sofbank đã tụ họp tại nhà hàng Toyoken, quận Motoakasaka của Tokyo. Sự kiện này là để mừng ngày sinh nhật thứ 100 của Tadashi Sasaki.
Sasaki hay còn được biết đến là Rocket Sasaki là Phó chủ tịch hãng sản xuất đồ điện tử Sharp. Ông chính là người đã dẫn dắt công ty cạnh tranh thành công trong “cuộc chiến máy tính” với đối thủ trong nước là Casio Computer.
Giữa buổi tiệc, tỷ phú Son đã đứng dậy và nói vài lời: “Nếu không thể gặp ngài Sasaki khi còn học tại Đại học Berkeley – không ai trong số những lãnh đạo Sofbank sẽ có mặt ở đây ngày hôm nay. Tôi thật không có lời nào diễn tả được cảm xúc khi nói về việc này”.
Sau đó, ông đã giơ cao một tấm bảng chữ viết tay và đọc to: “Mọi thứ bắt đầu khi tôi gặp ngài. Cảm ơn rất nhiều”. Và sau đó những giọt nước mắt đã rơi!
Son gặp ngài Sasaki vào mùa hè năm ông 21 tuổi, đang học tại Đại học Berkeley, California. Thời gian ấy ông quay lại Nhật Bản để nghỉ hè và tranh thủ chào bán chiếc máy dịch tự động mà ông đã cùng phát triển với các giáo sư trong trường.
Son đã bị từ chối không biết bao nhiêu lần cho tới khi gặp Sasaki. Sasaki đã hoàn toàn bị kích động bởi bài thuyết trình chứa đầy đam mê của Son và đồng ý bán sản phẩm này. Ngày đó, Son mô tả Sasaki – người mang cơ hội kinh doanh đầu tiên tới cho ông là “đấng cứu thế, là Ông Bụt”.
Trong năm 1981, sau khi trở lại Mỹ, Son đã thành lập nên Softbank nhưng công ty sớm gặp khó khăn về tài chính. Son đã hỏi vay ngân hàng khoản tiền 100 triệu yen nhưng bị từ chối bởi ông ty này chưa có thành tựu gì nổi bật trong quá khứ. Khi nghe tin Son gặp khó khăn, Sasaki đã nhanh chóng gọi điện cho vị Giám đốc ngân hàng – chính là một người bạn cũ của ông.
“Tôi bị cuốn hút bởi chàng trai trẻ tuổi có tên Masayoshi Son. Không biết ông có vui lòng giúp tôi chấp nhận cho khoản vay của ông ấy hay không. Tôi có thể lấy sổ lương và nhà của mình ra để thế chấp hộ nếu cần”.
Thật không ngờ chính cuộc gọi đó đã mở ra con đường tương lai thành công cho Son sau này.
Tình bạn – loại tài sản không bao giờ xuất hiện trên bảng cân đối kế toán
Một lần nữa Softbank lại rơi vào khủng hoảng năm 1986, tức là 5 năm sau khi thành lập. Khi ấy, 20 lãnh đạo công ty đã rời bỏ công ty để thành lập nên một mô hình sao chép y như vậy. Họ đã lấy đi toàn bộ danh sách khách hàng và doanh thu của Softbank lao dốc không phanh. (Đây là một phần lịch sử khá buồn của công ty và ít khi được nhắc lại).
Son đã gọi những kẻ bỏ công ty đi là “kẻ phản bội” nhưng Sasaki nói với ông như thế này: “Xem này Son, anh nên nghĩ mình đang có rất nhiều mối liên kết ở đây – ý tôi là sự kết nối giữa con người với nhau. Hãy nhớ rằng không có sự kết nối nào mạnh mẽ và bền chặt hơn những thứ được hình thành từ tình bạn”.
Những lời vàng ngọc này sau đó đã thay đổi hoàn toàn cách tỷ phú Son xây dựng mối quan hệ cá nhân sau này.
Son hiểu rằng với những người đã bỏ ông mà đi, ông không thể cùng chia sẻ tham vọng với họ. “Những người rời bỏ tôi mà đi không phải tất cả đều tuyệt vời và dường như tôi chưa có đủ sức thu hút với mọi người”.
Mối liên kết dựa trên việc cùng chia sẻ tham vọng, tầm nhìn hiện chính là triết lý kinh doanh của tỷ phú Son.
Những năm sau đó, tỷ phú Son đã áp dụng triệt để triết lý này. Ví dụ như mối quan hệ với Bill Gates – nhà sáng lập của Microsoft. Gates lớn hơn Son 2 tuổi nhưng ông là người mà Son cực kỳ ngưỡng mộ.
Khi thành lập nên Softbank, Son đã tin rằng động lực chính trong ngành công nghiệp máy tính đã chuyển từ phần cứng sáng phần mềm. Và sự dịch chuyển này được mang đến bởi Bill Gates – người đã cho ra mắt hệ điều hành Windows và sau đó biến máy tính để bàn trở thành thiết bị phổ biến khắp thế giới.
Tháng 7/1987, Son đã bay tới Seattle để phỏng vấn Bill Gates cho một tạp chí thuộc chính công ty của ông – mặc dù phải khi tới nơi Son mới đặt được lịch hẹn.
Ngay khi buổi phỏng vấn bắt đầu, Gates đã cầm một cốn PC Week và nói rằng tất cả những vấn đề trong cuốn tạp chí này đều rất đáng đọc.
Son đã lưu vào tận đáy tim những lời nhận xét của Gates. Thực tế, ông đã cho IPO công ty để huy động vốn và sử dụng tiền mua một tạp chí Mỹ là Ziff Davis. Thời gian đó, ông đã hỏi chủ tịch Ziff Davis lời khuyên nên đầu tư vào đâu và câu trả lời là một công ty non trẻ mang tên Yahoo. Điều đó đã đưa ông tới cuộc hẹn gặp với nhà sáng lập Yahoo Jerry Yang, cả hai cùng bàn bạc và Son nhanh chóng quyết định đầu tư vào công ty này.
Mối hợp tác kinh doanh cuối cùng lại “dẫn mối” cho Son tới gặp một doanh nhân khác “được phát hiện” bởi CEO Yang là Jack Ma – người thành lập nên đế chế Alibaba. CEO Yang gặp Jack Ma khi ông là doanh nhân Mỹ nổi tiếng tới thăm Vạn Lý Trường Thành và Jack Ma khi ấy được phân công làm hướng dẫn viên cho ông. Son ngay lập tức cảm nhận thấy tài năng “khác thường” của Jack Ma khi gặp gỡ vào năm 1999. Và cuối cùng ông đã không ngần ngại đưa ra quyết định đầu tư vào Alibaba trong vòng chỉ 5 phút sau cuộc gặp với Jack Ma. Son sau đó đã nói rằng ông cảm nhận thấy “niềm tin trong ánh mắt Jack Ma”.
Điều thú vị là, Steve Jobs – cố nhà đồng sáng lập Apple cũng rất ngưỡng mộ Sasaki. Sau khi bị đuổi khỏi công ty do chính mình sáng lập vào năm 1985, Jobs đã ghé thăm Sasaki tại văn phòng tập đoàn Sharp ở Tokyo mà không hẹn gặp trước. Ông đã xuất hiện với mái tóc dài, mặc quần jean và giải thích rằng ông cần gặp Sasaki để tìm cho mình những ý tưởng.
Sau lần đó, Son cũng gặp Steve Jobs tại thung lũng Silicon thông qua sự giới thiệu của nhà sáng lập Oracle Larry Ellison – một người bạn doanh nhân khác của Son. Son, Jobs và Ellison đã nói về tương lai của ngành công nghệ thông tin tại cuộc gặp ở ngay chính nhà của Ellison. Kể từ đó, Son và Jobs – 2 người cùng từng phải tìm lời khuyên từ một tiền bối Nhật Bản bắt đầu tỏ ra cực kỳ ngưỡng mộ lẫn nhau.
Nhìn chung khi Son xem bất kỳ doanh nhân nào như một người bạn, mối quan hệ đó sẽ luôn dẫn tới những người bạn mới và những khoản đầu tư mới vào doanh nghiệp mới nổi. Cảm nhận của ông đó là một vòng quay tình bạn, không thể chỉ diễn ra thông qua mối liên hệ về tiền bạc đơn thuần dựa trên lợi ích. Sự kết nối dựa trên tình bạn đó, theo như Son nói là “một loại tài sản không bao giờ xuất hiện trên bảng cân đối tài chính”.